تجزيه و تحليل سيستم براي مديريت اطلاعات بهداشتي- درماني طراحي سيستم الکترونيکی سازمان بهداشتي - درماني.

Præsentationer af emnet: "تجزيه و تحليل سيستم براي مديريت اطلاعات بهداشتي- درماني طراحي سيستم الکترونيکی سازمان بهداشتي - درماني."— Præsentationens transcript:

1 تجزيه و تحليل سيستم براي مديريت اطلاعات بهداشتي- درماني طراحي سيستم الکترونيکی سازمان بهداشتي - درماني

2 رويه کلي در فرآيند مهندسي سيستم‌هاي بهداشتي - درماني شناخت تحليل طراحي فيزيکي طراحي مفهومي ارزيابي داده‌هاي وضع فعلي مدل فيزيکي وضع فعلي مدل منطقي وضع فعلي مسائل، مشکلات، نيازها، فرصت‌ها،‌ايده‌ها مدل منطقي وضع جديد مدل فيزيکي وضع جديد مدل فيزيکي وضع فعلي مسائل، مشکلات، نيازها، فرصت‌ها،‌ايده‌ها ساخت و پياده‌سازي مدل منطقي وضع فعلي سازمان بهداشتي – درماني مورد نظر داده‌هاي وضع فعلي

3 فرآيند مهندسي و ايجاد سيستم‌هاي بهداشتي - درماني 1.فاز اول: شناخت –شناخت معماري فعلي سازمان بهداشتي - درماني –شناخت سيستم الکترونيکی فعلي ارائه خدمات و مديريت بهداشتي– درماني سازمان –شناخت زيرساخت فعلي فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي - درماني 2.فاز دوم: تحليل –تحليل معماري فعلي سازمان بهداشتي - درماني –تحليل زيرساخت فعلي فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي - درماني –تحليل سيستم الکترونيکی فعلي ارائه خدمات و مديريت بهداشتي– درماني سازمان 3.فاز سوم: ارزيابی –ارزيابي معماري فعلي سازمان بهداشتي - درماني –ارزيابي زيرساخت فعلي فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي – درماني –ارزيابی سيستم الکترونيکی فعلي ارائه خدمات و مديريت بهداشتي– درماني سازمان

4 فرآيند مهندسي و ايجاد سيستم‌هاي بهداشتي - درماني فاز چهارم: طراحی –طراحي معماري جديد (الکترونيکي) سازمان بهداشتي - درماني –طراحي سيستم الکترونيکی جديد سازمان بهداشتي - درماني –طراحي زيرساخت جديد فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي - درماني فاز پنجم: پياده سازی (ساخت، ايجاد، نصب) –پياده‌سازي معماري جديد (الکترونيکي) سازمان بهداشتي - درماني –پياده سازی (ساخت) نرم‌افزار جديد سازمان بهداشتي - درماني –پياده سازی زيرساخت جديد فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي - درماني فاز ششم: بکارگيری –بکارگيري معماري جديد (الکترونيکي) سازمان بهداشتي – درماني –بکارگيري زيرساخت جديد فناوري اطلاعات سازمان بهداشتي - درماني –بکارگيري (ساخت) نرم‌افزار جديد سازمان بهداشتي - درماني

5 مراحل فرآيند کلان مبتنی بر عدم وجود سيستم الکترونيکی در وضعيت موجود سازمان بهداشتی - درمانی شناخت وضعيت موجود معماری سازمان بهداشتی - درمانی شناخت مشکلات, انتظارات و نيازهای وضعيت موجود معماری سازمان بهداشتی - درمانی تحليل و ارزيابی وضعيت موجود معماری سازمان طراحی وضعيت جديد (الکترونيکی) معماری سازمان بهداشتی - درمانی طراحی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانیطراحی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی پياده سازی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی اجرای معماری جديد (الکترونيکی) سازمان بهداشتی - درمانی بکارگيری سيستم الکترونيکی سازمان بهداشتی - درمانی 5

6 مدل‌ جريان فيزيکي (PGFD) تلفيقي سيستم الکترونيکي سازمان

7 مدل‌هاي عمومي جريان فيزيکي (PGFD) در فروشگاه کالا لايه کل سازمان- کل فعاليت‌هاي سازمان (تجميع فعاليت‌ها) سيستم الکترونيکي سازمان متصدي فروش مشخصات کالاي انتخابي مشتري صندوقدار صورتحساب مشتري صندوقدار متصدي فروش تلفني واحد ارسال (پيک) تحويلدار اقلام مورد نياز مشتري فاکتور اجناس مشتري تاييديه دريافت وجه فاکتور مشتري ليست اقلام تحويل شده بخش مالي مشخصات کالاي دريافت شده بخش بازرگاني 1) گزارش خلاصه پيشنهادات تامين‌کنندگان کالا 2) ليست تامين‌کنندگان منتخب مشخصات کالاهاي مورد نياز تامين‌کنندگان اعلاميه درخواست اطلاعات کالا بروشور اطلاعات کالا و خدمات درخواستي

8 طراحی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی 8

9 فرآيند مهندسي معماري سازماني سيستم بهداشتي – درمانی الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی سازمان بهداشتی - درمانی الکترونیکی روساخت سيستم MEIS سازمان زيرساخت سیستم MEISسازمان سازمان بهداشتی - درمانی فیزیکی زير ساخت مفهومي و کلان سازمان تجاري ماموريت سازماني شاخص‌ها و اهداف ماموريتي سازمان راهبردها و سياست‌هاي ماموريتي سازمان زيرساخت عملياتي سازمان تجاري محصولات سازماني فعاليت‌هاي سازماني ساختار اجزاء و عوامل سازمان (جارت سازماني) جريان‌هاي سازماني سازمان بهداشتی - درمانی فیزیکی زير ساخت مفهومي و کلان سازمان تجاري ماموريت سازماني شاخص‌ها و اهداف ماموريتي سازمان راهبردها و سياست‌هاي ماموريتي سازمان زيرساخت عملياتي سازمان تجاري محصولات سازماني فعاليت‌هاي سازماني ساختار اجزاء و عوامل سازمان (جارت سازماني) جريان‌هاي سازماني شناخت تحليل طراحي فيزيکي طراحي مفهومي ارزيابي داده‌هاي وضع فعلي مدل فيزيکي وضع فعلي مدل منطقي وضع فعلي مسائل، مشکلات، نيازها، فرصت‌ها،‌ايده‌ها مدل منطقي وضع جديد مدل فيزيکي وضع جديد مفاهيم و ايده‌هاي بهداشت و درمان الکترونيک مدل فيزيکي وضع فعلي مسائل، مشکلات، نيازها، فرصت‌ها،‌ايده‌ها ساخت و پياده‌سازي 9

10 وضعيت جديد ساختار اجزاء و عوامل اجرايي سازمان‌ سازمان فروشگاه سازمان الکترونيکی سازمان فيزيکیمديريت فروشگاهبخش حقوقيبخش فروشمتصديان فروش متصديان فروش حضوري متصديان فروش تلفني کنترل‌کنندگانتحويل‌دارانصندوقداران بخش مالي و اداري بخش ماليبخش ارسالانبار بخش تامين و تدارک بخش بازرگاني

11 لايه‌بندي اجزاي سيستم‌هاي الکترونيک محيط سازمان (کاربران) سازمان بهداشتی - درمانی نرم‌افزار سيستم MEIS سازمان زيرساخت فناوري اطلاعات سيستم MEIS

12 نمودار پيکره‌بندي و معماري کلان سيستم‌هاي الکترونيک سيستم‌ الکترونيک روساخت MEIS محصولات الکترونيکی سازمان بهداشتی - درمانی فعاليت های الکترونيکی سازمان بهداشتی - درمانی ساختار اجزاء الکترونيکی سازمان (معماری نرم افزار) جريان های الکترونيکی جريانهای کاری الکترونيکی جريان های عمومی الکترونيکی جريان های مالی الکترونيکی جريان های داده الکترونيکی جريان کالای الکترونيکی زيرساخت MEIS زير ساخت شبکه ارتباطيسامانه‌هاي سرويس‌دهنده سامانه‌هاي سرويس‌دهنده نوع (1) سامانه‌هاي سرويس‌دهنده نوع (2).... سامانه‌هاي کاربري سامانه‌هاي کاربري نوع (1) سامانه‌هاي کاربري نوع (2) سامانه‌هاي کاربري نوع (3)... سازمان بهره برداری کننده MEIS

13 نمودار پيکره‌بندي و معماري مفاهيم در سيستم‌هاي الکترونيک سيستم‌ الکترونيک روساخت MEIS پيمانه‌هاي نرم‌افزاري پيمانه نرم‌افزاري (1) پيمانه نرم‌افزاري (2) پيمانه نرم‌افزاري (3).... MEISهسته اصلي نرم‌افزار مدل کلي داده‌هامدل دسترسي کاربران ساير واسط‌ها و MEISدرگاه‌هاي نرم‌افزار زيرساخت MEIS زير ساخت شبکه ارتباطي سامانه‌هاي سرويس‌دهنده سامانه‌هاي سرويس‌دهنده نوع (1) سامانه‌هاي سرويس‌دهنده نوع (2).... سامانه‌هاي کاربري سامانه‌هاي کاربري نوع (1) سامانه‌هاي کاربري نوع (2) سامانه‌هاي کاربري نوع (3)... سازمان بهره برداری کننده MEIS

14 طراحی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی مراحل طراحی سيستم الکترونيک سازمان بهداشتی - درمانی –طراحی روساخت MEIS –طراحی زيرساخت MEIS –طراحی (معماری) سازمان بهره برداری کننده MEIS 14

15 پيکره‌بندي کلي نرم افزار سيستم‌ الکترونيک نرم‌افزار سيستم سيستم‌ الکترونيکی واسط‌هاي کاربر واسط کاربر (1) شکل واسط‌هاي کاربر هسته اصلي داده‌هاي واسط‌هاي هسته‌اصلي رويه اجراي واسط‌هاي هسته اصلي واسط کاربر (2)... مدل داده‌ها مدل پيمايش واسط‌هاي کاربر ساير واسط‌ هاي سيستم واسط پرداخت الکترونيکي واسط ارتباط با ساير سيستم‌ها... مدل دسترسي کاربران

16 واسط‌هاي کاربري عبارتست از ابزار ارتباط و تعامل بين کاربران و نرم‌افزار نکته: –هر نرم‌افزار سيستم اطلاعاتي، داراي تعداد مشخصي واسط کاربر با موضوعات و محتواي معين و مشخص مي‌باشد. کارکردهاي اصلي واسط کاربر –دريافت تقاضاي کاربر –ارائه پاسخ تقاضاي کاربر به شکل مناسب اجزاي موضوعي هر واسط کاربر: –شکل واسط کاربر –مشخصات داده‌هاي واسط کاربر –رويه اجراي واسط کاربر

17 شکل واسط‌هاي کاربري عبارتست از: –طرح و فرم نمايش محتواي مورد نياز کاربر بر روي صفحه نمايش –طرح و فرم انتقال محتواي مورد نياز کاربر به وسيله رسانه ارتباطي مورد استفاده کاربر نکات: –بايد محدوديت‌ها، نوع محتوا، نوع محيط و ابزار پياده‌سازي نرم‌افزار در طراحي شکل واسط کاربر مورد توجه قرار گيرد. –کليه جريان‌هاي داده‌ ما بين افراد و سيستم، در مدل فيزيکي جريان‌ها به سيستم مکانيزه بايد به صورت واسط کاربر طراحي گردد.

18 مدل‌هاي عمومي جريان فيزيکي (PGFD) در فروشگاه کالا لايه کل سازمان- کل فعاليت‌هاي سازمان (تجميع فعاليت‌ها) سيستم الکترونيکي سازمان متصدي فروش مشخصات کالاي انتخابي مشتري صندوقدار صورتحساب مشتري صندوقدار متصدي فروش تلفني واحد ارسال (پيک) تحويلدار اقلام مورد نياز مشتري فاکتور اجناس مشتري تاييديه دريافت وجه فاکتور مشتري بخش مالي مشخصات کالاي دريافت شده بخش بازرگاني 1) گزارش خلاصه پيشنهادات تامين‌کنندگان کالا 2) ليست تامين‌کنندگان منتخب مشخصات کالاهاي مورد نياز تامين‌کنندگان اعلاميه درخواست اطلاعات کالا بروشور اطلاعات کالا و خدمات درخواستي

19 شکل واسط‌ کاربري ليست اقلام تحويل شده (مابين تحويل‌دار و سيستم الکترونيکي)

20 مدل‌هاي عمومي جريان فيزيکي (PGFD) در فروشگاه کالا لايه کل سازمان- کل فعاليت‌هاي سازمان (تجميع فعاليت‌ها) سيستم الکترونيکي سازمان متصدي فروش مشخصات کالاي انتخابي مشتري صندوقدار صورتحساب مشتري صندوقدار متصدي فروش تلفني واحد ارسال (پيک) تحويلدار اقلام مورد نياز مشتري فاکتور اجناس مشتري تاييديه دريافت وجه فاکتور مشتري ليست اقلام تحويل شده بخش مالي مشخصات کالاي دريافت شده بخش بازرگاني 1) گزارش خلاصه پيشنهادات تامين‌کنندگان کالا 2) ليست تامين‌کنندگان منتخب مشخصات کالاهاي مورد نياز تامين‌کنندگان اعلاميه درخواست اطلاعات کالا بروشور اطلاعات کالا و خدمات درخواستي

21 شکل واسط‌ کاربري فاکتور اجناس مشتري (مابين سيستم الکترونيکي و صندوقدار)

22 مدل‌هاي عمومي جريان فيزيکي (PGFD) در فروشگاه کالا لايه کل سازمان- کل فعاليت‌هاي سازمان (تجميع فعاليت‌ها) سيستم الکترونيکي سازمان متصدي فروش مشخصات کالاي انتخابي مشتري صندوقدار صورتحساب مشتري صندوقدار متصدي فروش تلفني واحد ارسال (پيک) تحويلدار اقلام مورد نياز مشتري فاکتور اجناس مشتري تاييديه دريافت وجه فاکتور مشتري ليست اقلام تحويل شده بخش مالي مشخصات کالاي دريافت شده بخش بازرگاني 1) گزارش خلاصه پيشنهادات تامين‌کنندگان کالا 2) ليست تامين‌کنندگان منتخب مشخصات کالاهاي مورد نياز تامين‌کنندگان اعلاميه درخواست اطلاعات کالا بروشور اطلاعات کالا و خدمات درخواستي

23 شکل واسط‌ کاربري مشخصات کالاي دريافت شده (مابين بخش مالي و سيستم الکترونيکي)

24 مدل‌هاي عمومي جريان فيزيکي (PGFD) در فروشگاه کالا لايه کل سازمان- کل فعاليت‌هاي سازمان (تجميع فعاليت‌ها) سيستم الکترونيکي سازمان متصدي فروش مشخصات کالاي انتخابي مشتري صندوقدار صورتحساب مشتري صندوقدار متصدي فروش تلفني واحد ارسال (پيک) تحويلدار اقلام مورد نياز مشتري فاکتور اجناس مشتري تاييديه دريافت وجه فاکتور مشتري ليست اقلام تحويل شده بخش مالي مشخصات کالاي دريافت شده بخش بازرگاني 1) گزارش خلاصه پيشنهادات تامين‌کنندگان کالا 2) ليست تامين‌کنندگان منتخب مشخصات کالاهاي مورد نياز تامين‌کنندگان اعلاميه درخواست اطلاعات کالا بروشور اطلاعات کالا و خدمات درخواستي

25 شکل واسط‌ کاربري مشخصات کالاهاي مورد نياز (مابين بخش بازرگاني و سيستم الکترونيکي)

26 مدل داده‌هاي نرم‌افزار تعريف: –عبارتست از الگو و ساختار داده‌هاي مورد نياز براي ايجاد واسط‌ها و بخش‌هاي مختلف نرم‌افزار انواع مدل داده: –مدل داده منطقي: نمايش‌دهنده عناوين منطقي داده‌ها و روابط اوليه ميان آنها –مدل داده فيزيکي: نمايش‌دهنده ساختار فيزيکي نهايي مجموعه داده‌هاي مورد نياز و روابط نهايي بين آنها اجزاء مدل داده‌هاي نرم‌افزار –فهرست موجوديت‌ها جدولي که در آن مشخصات تمامي موجوديت‌هاي مدل داده درج مي‌گردد. –ساختار هر موجوديت جدولي که در آن مشخصات فيلدها و ساير جزئيات مربوط به هر موجوديت مدل درج مي‌گردد. –نمودار ارتباط بين موجوديت‌ها عبارتست از نحوه ارتباط و وابستگي بين موجوديت‌ها

27 مدل داده‌هاي نرم‌افزار انواع روابط مابين موجوديت‌ها –رابطه يک به يک (1:1) –رابطه يک به چند (1:M) –رابطه چند به چند (M:M)

28 مدل داده‌هاي نرم‌افزار نکته مهم: –مدل داده‌هاي نرم‌افزار را مي‌توان با نرمال‌سازي محتواي موارد زير بدست آورد: واسط‌هاي کاربري طراحي شده براي سيستم الکترونيکي فرم‌هاي سازماني در حال استفاده در جريان‌ها و گردش‌هاي کاري سازمان

29 مدل داده‌هاي نرم‌افزار تعريف نرمال‌سازي: –عبارتست از حذف افزونگي داده‌ها در ساختار مدل داده‌اي –حداقل داراي سه مرحله زير مي‌باشد: نرمال اول (1NF) –حذف تکرار داده‌ها در داخل هر موجوديت نرمال دوم (2NF) –حذف ارتباطات چند به چند با ايجاد موجوديت‌هاي واسط نرمال سوم (3NF) –حذف وابستگي بين فيلدهاي موجوديت‌ها نکته مهم: –در نظر گرفتن واسط‌هاي کاربر بعنوان موجوديت‌هاي اوليه قبل از نرمال سازي

30 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات اوليه موجوديت‌ها) در ابتدا هر يک از واسط ‌ هاي کاربري به عنوان يک موجوديت در نظر گرفته شده و فرهنگ داده آن مشخص مي ‌ گردد : 1. ليستهاي اقلام تحويل شده = تاريخ تحويل + کد تحويل ‌ گيرنده + نام تحويل ‌ گيرنده + { رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد کالا + تعداد تحويل } 2. فاکتورهاي اجناس مشتريان = تاريخ فروش + شماره فاکتور + کد مشتري + نام مشتري + { رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + تعداد فروش + قيمت واحد + قيمت کل کالا }+ قيمت کل اقلام + نحوه پرداخت + مقدار پرداخت شده + مقدار باقي ‌ مانده 3. مشخصات کالاهاي دريافت شده = تاريخ دريافت + شماره قرارداد + کد دريافت کننده + کد تحويل ‌ دهنده + نام دريافت کننده + نام تحويل دهنده + { رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + تعداد دريافتي }+ ساير توضيحات 4. مشخصات کالاهاي مورد نياز = تاريخ اعلام نياز + مقدار تقاضا از تاريخ + مقدار تقاضا تا تاريخ + { رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + مقدار تقاضا }+ ساير توضيحات

31 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات موجوديت‌ها بعد از نرمال اول- 1NF) نرمال اول (1NF): عبارتست از حداقل سازي تکرار داده در هر موجوديت ساختار موجوديت ‌ هاي سيستم پس از انجام نرمال اول : 1. ليستهاي اقلام تحويل شده = تاريخ تحويل + کد تحويل ‌ گيرنده + نام تحويل ‌ گيرنده + کد ليست 2. کالاي ليست ‌ هاي اقلام تحويل ‌ شده = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد کالا + تعداد تحويل + کد ليست 3. فاکتورهاي اجناس مشتريان = تاريخ فروش + شماره فاکتور + کد مشتري + نام مشتري + قيمت کل اقلام + نحوه پرداخت + مقدار پرداخت شده + مقدار باقي ‌ مانده 4. اقلام فاکتورهاي مشتريان = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + تعداد فروش + قيمت واحد + قيمت کل کالا + شماره فاکتور 5. ليست کالاهاي دريافت شده = تاريخ دريافت + شماره قرارداد + کد دريافت کننده + کد تحويل ‌ دهنده + نام دريافت کننده + نام تحويل دهنده + ساير توضيحات + شماره ليست 6. اقلام دريافت شده = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + تعداد دريافتي + شماره ليست 7. ليستهاي کالاي مورد نياز = تاريخ اعلام نياز + مقدار تقاضا از تاريخ + مقدار تقاضا تا تاريخ + ساير توضيحات + شماره ليست 8. اقلام ليست کالاهاي مورد نياز = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد + مقدار تقاضا + شماره ليست

32 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات موجوديت‌ها بعد از نرمال دوم- 2NF) نرمال دوم (2NF): عبارتست از ايجاد کليد اوليه (Primary) متناسب و مرتبط با تمامي فيلدهاي موجوديت در تمام موجوديت ‌ ها ساختار موجوديت ‌ هاي سيستم پس از انجام نرمال دوم : 1. ليستهاي اقلام تحويل شده = تاريخ تحويل + کد تحويل ‌ گيرنده ( همان کد فرد )+ ( نام تحويل ‌ گيرنده حذف )+ کد ليست ( کليد اوليه = کد ليست ) 2. مشخصات افراد = کد فرد + نام + نام خانوادگي + نام اختصاصي + نوع رابطه + ساير توضيحات ( کليد اوليه = کد فرد ) 3. کالاي ليست ‌ هاي اقلام تحويل ‌ شده = رديف + کد کالا + ( عنوان کالا + واحد کالا حذف )+ تعداد تحويل + کد ليست ( کليد اوليه = کد ليست + کد کالا ) 4. مشخصات کالاها = کد کالا + نام کالا + نوع کالا + واحد شمارش + ساير توضيحات ( کليد اوليه = کد کالا ) 5. فاکتورهاي اجناس مشتريان = تاريخ فروش + شماره فاکتور + کد مشتري + نام مشتري + قيمت کل اقلام + نحوه پرداخت + مقدار پرداخت شده + مقدار باقي ‌ مانده ( کليد اوليه = شماره فاکتور ) 6. اقلام فاکتورهاي مشتريان = رديف + کد کالا + ( عنوان کالا + واحد شمارش حذف )+ تعداد فروش + قيمت واحد + قيمت کل کالا + شماره فاکتور ( کليد اوليه = کد کالا + شماره فاکتور )

33 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات موجوديت‌ها بعد از نرمال دوم- 2NF) ساختار موجوديت ‌ هاي سيستم پس از انجام نرمال دوم : ( ادامه ) 7. ليست کالاهاي دريافت شده = تاريخ دريافت + شماره قرارداد + کد دريافت کننده + کد تحويل ‌ دهنده + نام دريافت کننده + نام تحويل دهنده + ساير توضيحات + شماره ليست ( کليد اوليه = شماره ليست ) 8. اقلام دريافت شده = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد شمارش + تعداد دريافتي + شماره ليست ( کليد اوليه = کد کالا + شماره ليست ) 9. ليستهاي کالاي مورد نياز = تاريخ اعلام نياز + مقدار تقاضا از تاريخ + مقدار تقاضا تا تاريخ + ساير توضيحات + شماره ليست ( کليد اوليه = شماره ليست ) 10. اقلام ليست کالاهاي مورد نياز = رديف + کد کالا + عنوان کالا + واحد شمارش + مقدار تقاضا + شماره ليست ( کليد اوليه = کد کالا + شماره ليست )

34 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات موجوديت‌ها بعد از نرمال سوم- 3NF) نرمال سوم (3NF): عبارتست از کليه فيلدهايي که مقدار آنها وابسته به مقدار ساير فيلدها در ساير موجوديت ‌ ها مي ‌ باشد. ساختار موجوديت ‌ هاي سيستم پس از انجام نرمال دوم : 1. ليستهاي اقلام تحويل شده = تاريخ تحويل + کد تحويل ‌ گيرنده ( همان کد فرد )+ کد ليست ( کليد اوليه = کد ليست ) 2. مشخصات افراد = کد فرد + نام + نام خانوادگي + نام اختصاصي + نوع رابطه + ساير توضيحات ( کليد اوليه = کد فرد ) 3. کالاي ليست ‌ هاي اقلام تحويل ‌ شده = رديف + کد کالا + تعداد تحويل + کد ليست ( کليد اوليه = کد ليست + کد کالا ) 4. مشخصات کالاها = کد کالا + نام کالا + نوع کالا + واحد شمارش + ساير توضيحات ( کليد اوليه = کد کالا ) 5. فاکتورهاي اجناس مشتريان = تاريخ فروش + شماره فاکتور + کد مشتري + قيمت کل اقلام + نحوه پرداخت + مقدار پرداخت شده + مقدار باقي ‌ مانده ( کليد اوليه = شماره فاکتور ) 6. اقلام فاکتورهاي مشتريان = رديف + کد کالا + تعداد فروش + قيمت واحد + قيمت کل کالا + شماره فاکتور ( کليد اوليه = کد کالا + شماره فاکتور )

35 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار ( مشخصات موجوديت‌ها بعد از نرمال سوم- 3NF) ساختار موجوديت ‌ هاي سيستم پس از انجام نرمال سوم : ( ادامه ) 7. ليست کالاهاي دريافت شده = تاريخ دريافت + شماره قرارداد + کد دريافت کننده + کد تحويل ‌ دهنده + ساير توضيحات + شماره ليست ( کليد اوليه = شماره ليست ) 8. اقلام دريافت شده = رديف + کد کالا + تعداد دريافتي + شماره ليست ( کليد اوليه = کد کالا + شماره ليست ) 9. ليستهاي کالاي مورد نياز = تاريخ اعلام نياز + مقدار تقاضا از تاريخ + مقدار تقاضا تا تاريخ + ساير توضيحات + شماره ليست ( کليد اوليه = شماره ليست ) 10. اقلام ليست کالاهاي مورد نياز = رديف + کد کالا + مقدار تقاضا + شماره ليست ( کليد اوليه = کد کالا + شماره ليست )

36 مثال از مدل داده‌هاي نرم‌افزار مدل نهايي ارتباط موجوديت‌هاي سيستم

37 واسط‌هاي کاربري مشخصات داده‌هاي واسط کاربري تعريف: –عبارتست از مجموعه داده‌هايي که منشا و منبع هر يک از عناوين داده بکاررفته در واسط کاربر را مشخص مي‌سازد. انواع داده مورد استفاده در واسط کاربر: –داده‌هاي وابسته به پايگاه داده (DataBase Binded) عبارتند از داده‌هايي که مقدار آنها مستقيما مرتبط با فيلدهاي پايگاه داده مي‌باشد. –داده‌هاي تشکيل شده در حافظه (Memory Binded) عبارتند از داده‌هايي از واسط‌هاي کاربر که مقدار آنها به متغير حافظه‌اي که به صورت موقت و پس از انجام پردازش‌هايي محاسبه مي‌شود، نمايش يا دريافت مي‌شود. –داده‌هاي وابسته به متغيرهاي سيستم (System Binded) عبارتند از داده‌هايي که مقدار آنها مستقيما از منابع موجود در سيستم عامل، يا ساير منابع سيستم استخراج مي‌گردد. (مانند تاريخ، ساعت،....) نکته: مشخصات داده‌هاي هر يک از واسط‌هاي کاربر سيستم بايد در يک جدول مجزا ثبت گردد.

38 شکل واسط‌ کاربري فاکتور اجناس مشتري (مابين سيستم الکترونيکي و صندوقدار)

39 واسط‌هاي کاربري مشخصات داده‌هاي واسط کاربري- فاکتور اجناس مشتري ملاحظاتکد دادهنوع دادهعنوان داده در واسطرديف مقدار آن از تاريخ سيستم استخراج مي‌گرددToday_Date SBتاريخ فروش1 مقدار دهي بصورت اتوماتيک و با سير صعودي FactorMoshtarian:ShomarehFactor DBشماره فاکتور2 FactorMoshtarian:MoshtariCode DBکد مشتري3 Afrad:NameEkhtesasi DBنام مشتري4 AghlamFactor:Radif DBرديف5 AghlamFactor:CodeKala DBکد کالا6 Kalaha:NameKala DBعنوان کالا7 Kalah:VahedShomaresh DBواحد (شمارش)8 AghlamFactor:TedadForush DBتعداد فروش9 AghlamFactor:GheymatVahed DBقيمت واحد10 مقدار آن از مقادير رديف‌هاي 9 و 10 قابل محاسبه مي‌باشد Total_Product_Price MBقيمت کل کالا11 مقدار آن از جمع مقادير رديف 11 قابل محاسبه مي‌باشد Factor_Total_Price MBقيمت کل اقلام12 FactorMoshtarian:NahvehPardakht DBنحوه پرداخت13 FactorMoshtarian:MeghdarPardakht DBمقدار پرداخت شده14 از تفاضل مقدار رديف 12 و 14 بدست مي‌آيد Factor_Remained_Amount MBمقدار باقي‌مانده15

40 واسط‌هاي کاربري رويه اجراي واسط کاربري تعريف: –عبارتست از نحوه اجرا و جريان عمليات در واسط کاربر اجزاي مفهومي رويه اجراي واسط کاربري: –رويداد (Event) : عبارتست از هرگونه عمل کاربر يا ساير موجوديت‌ها در قبال واسط کاربر مثال: حرکت موس، کليک کردن موس، ورود مکان‌نما به محل خاص،.. –روش عکس‌العمل (Method) : عبارتست از نحوه عکس‌العمل واسط کاربر (يا بطور کلان نرم‌افزار کاربردي) به رويداد توليد شده نکته: روش عکس‌العمل مي‌تواند به اشکال مختلفي، نظير توصيف معمولي، استفاده از زبان برنامه‌نويسي، استفاده از pseudo code و... مستند و تشريح گردد. نکته: –رويه اجرا، بايد براي تک تک واسط‌هاي کاربري سيستم طراحي و تشريح گردد.

41 شکل واسط‌ کاربري فاکتور اجناس مشتري (مابين سيستم الکترونيکي و صندوقدار)

42 واسط‌هاي کاربري رويه اجراي واسط کاربري – فاکتور اجناس مشتري ملاحظاتشرح عکس‌العمل (Method)عنوان رويداد (Event)رديف 1) تمامي داده‌هاي فرم، از منبع خود مقداردهي مي‌گردد. 2) مکان‌نما بر روي فيلد کد مشتري قرار گرفته و منتظر ورود مقدار از سوي کاربر مي‌شود. ظهور فرم بر روي صفحه نمايش1 فرم ”مشخصات افراد“ يک واسط کاربر تکميلي است. 1) در جدول مشخصات افراد، کد وارد شده جستجو مي‌گردد. 2) در صورت يافتن رکود مرتبط، مقدار فيلد نام مشتري در فرم بروز مي‌گردد. 3) در صورت عدم يافتن رکورد مرتبط، پيغام خطاي ”عدم يافتن کد مشتري“ درج مي‌گردد. 4) در صورت تاييد کاربر بر روي پيغام، براي ورود نام مشتري فرم ”مشخصات افراد“ فعال مي‌گردد. 5) مقدار فيلد رديف، بطور خودکار مقدار دهي و بروز آوري مي‌گردد. 6) مکان نما بر روي فيلد کد کالا، از جدول مربوطه قرار گرفته و منتظر ورود کد از سوي مشتري مي‌گردد. زدن کليد Tab يا Enter بر روي فيلد کد مشتري / خروج کنترل از روي فيلد کد مشتري 2 1) مقدار کد وارد شده در جدول کالاها جستجو مي‌گردد. 2) در صورت يافت شدن رکورد، مقدار فيلدهاي عنوان کالا و واحد (شمارش)، در سطر مربوطه در جدول بهنگام مي‌گردند. 3) در صورت عدم يافتن رکورد ،‌ پيغام خطا ”عدم يافتن کالاي وارد شده“ درج مي‌گردد. 4) مکان‌نما بر روي فيلد تعداد فروش در ستون مربوطه قرار گرفته و منتظر ورود مقدار از سوي کاربر مي‌گردد. زدن کليد Tab يا Enter بر روي فيلد يا ستون کد کالا در جدول فرم / خروج کنترل از فيلد کد کالا در جدول 3 1) مقدار وارد شده توسط کاربر ، با مقدار موجودي کالا مقايسه مي‌گردد. 2) در صورتي که مقدار وارد شده، بزرگتر از مقدار موجودي بود، پيغام خطاي ”عدم وجود تعداد درخواست شده“ درج گرديده و مجددا کنترل بر روي فيلد تعداد شمارش قرار مي‌گيرد. 3) مقدار وارد شده در فيلد و جدول مربوطه در پايگاه داده سيستم درج و کنترل بر روي فيلد قيمت واحد قرار مي‌گيرد. خروج کنترل / زدن کليد Tab يا Enter بر روي فيلد تعداد فروش 4.............................5

43 مدل پيمايش واسط‌هاي کاربري تعريف: –عبارتست از نموداري به شکل شبکه که در آن : گره‌ها : هر يک از واسط‌هاي کاربر سيستم يال‌ها: امکان ورود به يک واسط کاربر از واسط ديگر نکته: –با استفاده از مدل پيمايش واسط‌هاي کاربر مي‌توان روند استفاده از کل نرم‌افزار را به صورت منطقي طراحي نمود. –برنامه نويس با مشاهده نمودار پيمايش واسط کاربر، قادر به تشخيص نحوه بهم‌بندي و ارتباط ميان واسط‌ها و نحوه حرکت بين آنها خواهد شد. نکته: –در صورت نياز و مشاهده نقص در واسط‌هاي کاربر، طراح مي‌تواند واسط‌هاي کاربري تکميلي را بر اساس خلا‌هاي مشاهده شده در نمودار پيمايش در نظر بگيرد. –مثال در سيستم ارائه شده براي فروشگاه کالا: واسط منوي اصلي نرم‌افزار، واسط ويرايش مشخصات کالاها، واسط ويرايش مشخصات افراد،......

44 مدل پيمايش واسط‌هاي کاربري واسط ورود کاربر به سيستم واسط مشخصات کالاي مورد نياز واسط مشخصات کالاي دريافت شده واسط فاکتور اجناس مشتري واسط ليست اقلام تحويل شده واسط منوي اصلي واسط مشخصات کالاها واسط مشخصات افراد